Eğer hala bitcoin'in ne olduğunu anlayamadıysanız...

Parkta bir bankta oturuyoruz. Harika bir gün.

Yanımda bir elma var. Onu sana veriyorum.

Şimdi senin bir elman var ve benim sıfır.

Bu basitti, değil mi?

Şimdi ne olduğuna yakından bakalım:

Elmam fiziksel olarak senin eline kondu.

Olanları biliyorsun. Ben oradaydım. Sen de oradaydın. Ona dokundun.

Transferi yapmamıza yardım edecek üçüncü bir kişiye ihtiyacımız yoktu. Bizimle birlikte bankta oturması ve elmanın benden sana geçtiğini onaylaması için (ünlü bir yargıç olan) Tommy Amca'yı çağırmamıza gerek yoktu.

Elma senin! Sana başka elma veremem çünkü hiç elmam kalmadı. Artık onu kontrol edemiyorum. Elma tamamen benim kontrolümden çıktı. Artık o elma üzerinde tam kontrole sahipsin. İstersen onu arkadaşına verebilirsin, sonra o arkadaşın da kendi arkadaşına verebilir. Ve böyle devam eder.

İşte yüz yüze alışveriş böyle bir şeydir. Sanırım sana bir muz.... bir kitap.... bir bozuk para ya da bir dolar veriyor olsam da durum aynı.

Ama çok ileri gidiyorum.

Elmalara dönelim!

Şimdi diyelim ki, bir dijital elmam var. İşte, sana dijital elmamı vereceğim.

Ah! Şimdi ilginçleşiyor.

Eskiden benim olan o dijital elmanın artık senin ve sadece senin olduğunu nereden biliyorsun? Bir saniye düşünün.

Daha karmaşık, değil mi? O elmayı önce Tommy Amca'ya e-posta eki olarak göndermediğimi nereden biliyorsun? Ya da arkadaşın Joe'ya? Ya da arkadaşım Lisa'ya?

Belki bilgisayarımda o dijital elmanın birkaç kopyasını yaptım. Belki internete koydum ve bir milyon kişi indirdi.

Gördüğünüz gibi, bu dijital takas biraz sorunlu. Dijital elma göndermek fiziksel elma göndermeye benzemiyor.

Bazı zeki bilgisayar bilimcilerinin bu soruna verdikleri bir isim var: Çifte harcama sorunu. Ama bu konuda endişelenme. Bilmen gereken tek şey, bu sorunun uzun süredir kafalarını karıştırdığı ve asla çözemedikleridir.

Şimdiye kadar.

Ama kendi başımıza bir çözüm bulmaya çalışalım.

Defterler

Belki de bu dijital elmaların bir defterde takip edilmesi gerekiyordur. Temelde tüm işlemleri takip ettiğin bir defter - bir muhasebe defteri.

Dijital olduğu için bu defterin kendi dünyasında yaşaması ve başında birinin olması gerekir.

Tıpkı World of Warcraft gibi. Online oyunu yaratan Blizzard, sistemlerinde var olan tüm nadir alevli ateş kılıçlarının bir "dijital defterine" sahip. Yani, harika, onlar gibi biri bizim dijital elmalarımızın kaydını tutabilir. Harika - çözdük!

Problemler

Yine de küçük bir sorun var:

1- Ya Blizzard'daki bir adam daha fazlasını yarattıysa? İstediği zaman bakiyesine birkaç dijital elma ekleyebilirdi!

2- Tam olarak o gün bankta oturduğumuz zamanki gibi değil. O zaman sadece sen ve ben vardık. Blizzard'dan geçmek, tüm park bankı işlemlerimiz için mahkemeden (ünlü bir yargıç olduğundan bahsetmiş miydim?) Tommy Amca'yı (üçüncü bir taraf) çekmek gibi. Dijital elmamı sana nasıl teslim edebilirim, hani bildiğin şekilde?

Parktaki bankta sadece sen ve ben arasında yaptığımız işlemi dijital olarak kopyalamanın bir yolu var mı? Biraz zor görünüyor...

Çözüm

Bu defteri herkese versek nasıl olur? Defter bir Blizzard bilgisayarında bulunacağına, herkesin bilgisayarında bulunacak. Tüm zamanlardan beri dijital elmalarda gerçekleşen tüm işlemler bu deftere kaydedilecek.

Hile yapamazsın. Elimde olmayan dijital elmaları sana gönderemem, çünkü o zaman sistemdeki herkesle senkronize olmaz. Yenilmesi zor bir sistem olur. Özellikle de çok büyürse.

Ayrıca tek bir kişi tarafından kontrol edilmiyor, bu yüzden kimsenin kendine daha fazla dijital elma vermeye karar veremeyeceğini biliyorum. Sistemin kuralları zaten başlangıçta tanımlanmıştı. Kod ve kurallar açık kaynak kodlu. Akıllı insanların katkıda bulunması, bakımını yapması, güvenliğini sağlaması, geliştirmesi ve kontrol etmesi için herkese açık sunuluyor.

Sen de bu ağa katılabilir, defteri güncelleyebilir ve her şeyin doğru olduğundan emin olabilirsin. Bu zahmete karşılık ödül olarak 25 dijital elma alabilirsin. Aslında, sistemde daha fazla dijital elma yaratmanın tek yolu budur.

Oldukça basitleştirdim

...ama açıkladığım sistem var. Buna Bitcoin protokolü deniyor. Ve bu dijital elmalar da sistemdeki "bitcoinler". Çok hoş!

Peki, ne olduğunu gördün mü? Halka açık defter neye olanak sağlar?

1- Açık kaynak olduğunu hatırlıyor musun? Toplam elma sayısı başlangıçta halka açık defterde tanımlanmıştı. Var olan tam miktarı biliyorum. Sistem içinde sınırlı (kıt) olduklarını biliyorum.

2- Bir takas yaptığımda artık o dijital elmanın benim mülkiyetimden çıktığını ve tamamen sana ait olduğunu biliyorum. Eskiden dijital şeyler hakkında bunu söyleyemiyordum. Halka açık defter tarafından güncellenecek ve doğrulanacaktır.

3- Halka açık bir defter olduğu için, Tommy Amca'nın (üçüncü taraf) hile yapmadığımdan emin olmasına, kendim için fazladan kopya çıkarmadığımı veya elmaları iki kez ya da üç kez göndermediğimi teyit etmek için ihtiyacımız olmadı...

Sistem içinde, dijital bir elmanın değişimi artık fiziksel bir elmanın değişimi gibidir. Artık fiziksel bir elmanın benim elimden çıkıp senin cebine düştüğünü görmek kadar gerçek. Ve tıpkı parktaki bankta olduğu gibi, takas sadece iki kişiyi kapsıyor. Sen ve ben - bunun geçerli olması için Tommy Amca'ya ihtiyacımız yok.

Başka bir deyişle, fiziksel bir nesne gibi davranır.

Ama güzel olan ne biliyor musun? Hala dijital. Artık 1000 elma ya da 1 milyon elma, hatta .0000001 elma ile işlem yapabiliyoruz. Bir düğmeye tıklayarak gönderebilirim ve ben Nikaragua'da olsam da sen New York'ta olsan da dijital cebine bırakabilirim.

Bu dijital elmaların üzerine başka dijital şeyler bile koyabilirim! Ne de olsa dijital. Belki üzerine bir metin ekleyebilirim - dijital bir not. Ya da belki daha önemli şeyler ekleyebilirim; örneğin bir sözleşme, bir hisse senedi sertifikası veya bir kimlik kartı gibi...

Yani bu harika bir şey! Bu "dijital elmalara" nasıl davranmalı ya da değer vermeliyiz? Oldukça faydalılar, değil mi?

Şu anda pek çok insan bu konuda tartışıyor. Şu ve bu ekonomi okulu arasında tartışmalar var. Siyasetçiler arasında. Yazılımcılar arasında. Yine de hepsini dinlemeyin. Bazı insanlar zeki. Bazıları yanlış bilgilendirilmiş. Bazıları sistemin çok değerli olduğunu, bazıları ise sıfır değerli olduğunu söylüyor. Bazıları kesin bir rakam veriyor: elma başına 1,300 dolar. Bazıları dijital altın, bazıları para birimi diyor. Bazıları da lale gibi olduğunu söylüyor. Bazıları dünyayı değiştireceğini söylüyor, bazıları sadece bir moda olduğunu.

Bu konuda benim de kendi fikrim var.

Bu başka bir zaman için bir makale olsa da. Ama evlat, artık Bitcoin hakkında çoğu kişiden daha fazla şey biliyorsun.

Okuma Önerileri (Güncelleme 2017)

Maria Bustillos tarafından kaleme alınan "Bitcoin'i Anlamıyorsunuz Çünkü Paranın Gerçek Olduğunu Düşünüyorsunuz" başlıklı yazı iyi bir tamamlayıcı okumadır.

Orijinal Makale
İlk yayınlanma tarihi: 12/12/2013